Bivši načelnik Glavnog štaba Hrvatskog vijeća obrane general Slobodan Praljak umro je u bolnici u Hagu nakon što je u haškoj sudnici, navodno, popio otrov pošto mu je Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju (ICTY) potvrdio kaznu od 20 godina zatvora za ratne zločine.
Nakon što mu je izrečena pravosnažna kazna od 20 godina zatvora, haški osuđenik rekao je: “Slobodan Praljak nije ratni zločinac i s prijezirom odbacujem vašu presudu”, a potom je popio sadržinu iz bočice za koju je tvrdio da je otrov.
Praljak je diplomirao na tri fakulteta, bio je pripadnik tri vojske, vlasnik brojnih preduzeća i nekretnina, koje je prenio na članove porodice, podsjećaju hrvatski mediji.
Rođen je 2. januara 1945. u Čapljini. Njegov otac Mirko bio je pripadnik sigurnosnih policijskih struktura bivše SFRJ nakon Drugog svjetskog rata.
Tokom 1990-ih vršio je visoke dužnosti u Ministarstvu odbrane Republike Hrvatske te bio zapovjednik Glavnog štaba Hrvatskog vijeća obrane (HVO).
Praljak je, prema haškim tužiocima, bio informiran o tome da pripadnici oružanih snaga HVO-a premještaju i zatočavaju bošnjačko stanovništvo Prozora od jula do augusta 1993. godine. Znao je, navode dalje, da će u općini Mostar biti počinjeni zločini, konkretno, znao je za ubistva, rušenje zgrada u istočnom Mostaru (uključujući džamije i Stari most), te za ranjavanje i napade na članove međunarodnih organizacija. Prema optužnici, omogućio je ubistva Bošnjaka koji nisu pripadali nikakvim oružanim snagama, kao i uništavanje imovine u Stupnom Dolu u oktobru 1993. godine. Nije ulagao nikakve ozbiljnije napore da se zaustave zločini koje su činile oružane snage HVO-a.
Tri fakulteta
Gimnaziju je pohađao u Širokom Brijegu. Šest godina bio je u istom razredu s kasnijim hrvatskim ministrom odbrane Gojkom Šuškom. Dvije ili tri godine sjedili su u istoj klupi.
Studirao je u Zagrebu. Godine 1971. diplomirao je filozofiju i sociologiju na Filozofskom fakultetu u Zagrebu, a sljedeće godine diplomirao je na Akademiji za pozorište, film i televiziju.
Radio je najprije kao pozorišni režiser, a kasnije je snimio televizijsku seriju Blesan i tulipan, dokumentarni film Smrt psa te film Povratak Katarine Kožul.
Početkom 1990-ih postaje sekretar Hrvatske demokratske stranke (HDS), iz koje se u proljeće 1991. ispisao. Kao dobrovoljac 3. septembra 1991. odlazi u Sunju, gdje kasnije postaje zapovjednik odbrane tog mjesta nedaleko od Siska. Od 24. jula do 8. novembra 1993. bio je komandant Glavnog štaba HVO-a, podsjeća zagrebački Večernji list.
Odgovornost za zločine
Pripisuje mu se odgovornost da je učestvovao u udruženom zločinačkom poduhvatu (UZP) i provodio ga kao komandant HVO-a.
Također je igrao centralnu ulogu u oružanim snagama “Herceg-Bosne”, HVO-a i prije i nakon što je bio komandant Glavnog štaba.
Tužioci navode da je Praljak djelovao kao kanal za prenošenje informacija, uputa, zahtjeva, politike i povratnih informacija između rukovodstva Republike Hrvatske i snaga i vlasti “Herceg-Bosne” u sklopu provođenja UZP-a.
Dodaje se da je Praljak naredio, upravljao, omogućavao, podržavao i učestvovao u podjarmljivanju bosanskih Muslimana od strane “Herceg-Bosne”, te da je učestvovao i podržavao UZP i zločine tako što je planirao, odobravao, pripremao, podržavao, naređivao i / ili upravljao vojnim operacijama i djelovanjima tokom i u okviru kojih su činjeni takvi zločini.
Praljak je, kako je sud utvrdio, kontrolisao, upravljao, omogućavao, pomagao i učestvovao u sistemu zlostavljanja koji je obuhvatao mrežu zatvora, koncentracijskih logora i drugih objekata za zatočenje u “Herceg-Bosni” koji su korišteni za hapšenje, zatočenje i zatvaranje hiljada bosanskih Muslimana.
“Snage Herceg-Bosne / HVO-a iz tih objekata sistematski su odvodile zatočene Muslimane i koristile ih za protivpravni prisilni rad, tokom kojeg su mnogi od njih poginuli ili bili povrijeđeni”, navodi se u tekstu presude.
Večernji list zaključuje: “Na kraju svog puta, Praljak je danas [srijeda] poput Hitlerovog naciste Hermana Goeringa, popio otrov u haškoj sudnici, nakon što mu je potvrđena kazna od 20 godina za teške zločine počinjene tokom rata u BiH.”