Rusija godinama radi na ostvarivanju utjecaja u jugoistočnoj Evropi, koristeći Srbiju kao uporište za uspostavljanje “prijateljskog džepa na neprijateljskom kontinentu”, a Evropska unija – napokon, mada “sa kašnjenjem” uzvraća, ocjenjuje u analizi AP.
Američka agencija u analizi, nekoliko dana nakon posjete šefa ruske diplomatije Sergeja Lavrova Beogradu, najavljuje turneju predsjednika Evropske komisije Jeana-Claudea Junckera po sedam balkanskih zemalja.
Juckerova turneja na koju kreće već sutra kako bi promovirao novu evropsku strategiju širenja ka istoku, a koja se završava samitom EU u Bugarskoj 1. marta, ocjenjuje se kao “zakašnjeli pokušaj EU-a da se suprotstavi domašaju Rusije”, navodi AP.
“Rusija uglavnom želi da obeshrabri zemlje Zapadnog Balkana u njihovim težnjama ka pridruživanju NATO-u, ali Moskva pokušava da ih odvrati i od pridruživanja Uniji”, navodi agencija.
“Srbija je glavno polje za antizapadne aktivnosti Moskve u Evropi jer ove dvije slovenske i pretežno pravoslavne kršćanske zemlje dijele duboke kulturne i historijske veze”, ocjenjuje američka agencija.
‘Članstvo u EU nije najbolje rješenje’
Kremlj je, navodi se toliko zabrinut da bi mogao da izgubi svog saveznika da je ruski ministar vanjskih poslova Sergej Lavrov više puta, tokom nedavne posjete Srbiji, kazao da članstvo u EU nije najbolje rješenje.
AP ukazuje i na upozorenje Lavrova da su ponovljeni pozivi EU-a Srbiji da prilagodi svoju vanjsku politiku evropskoj i nametne sankcije Rusiji zapravo ista greška kakvu je Zapad napravio pritiskajući ratom razorenu Ukrajinu da se opredijeli između Unije i Rusije.
Agencija skreće pažnju i na riječi ruskog šefa diplomatije da je vojna neutralnost i odbijanje Srbije da se pridruži NATO-u za Rusiju je jedan od glavnih faktora koji osiguravaju stabilnost na Balkanu i evropskom kontinentu generalno.
“Na Zapadu postoje rastući strahovi da Rusija koristi Srbiju kako bi raspirila tenzije na Balkanu naoružavajući svoju saveznicu vojnim avionima i tenkovima dok radi na destabilizaciji susjedne BiH, Crne Gore i Makedonije”, ističe AP.
S druge strane, vanjska i sigurnosna politika EU-a izgrađena je na neuspjehu Evrope u pružanju odgovora na ratove na Balkanu koji su pratili raspad Jugoslavije, te taj blok ostaje obazriv u pogledu mogućnosti da neka etnička neslaganja, kakva su izazvala sukobe 1990., i dalje postoje.